โดย
พรรคประชาชน นำโดยนายณัฐพงษ์ เรืองปัญญาวุฒิ หัวหน้าพรรค และนายพริษฐ์ วัชรสินธุ โฆษกพรรค เข้ายื่นร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญหมวด 15/1 ต่อนายวันมูหะมัดนอร์ มะทา ประธานรัฐสภา เสนอจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยกำหนดให้ทำประชามติรอบแรกควบคู่กับการเลือกตั้งที่จะมีขึ้นภายใน 4 เดือนหลังการยุบสภา
นายณัฐพงษ์ ระบุว่า แม้ศาลรัฐธรรมนูญเพิ่งมีคำวินิจฉัยที่ถูกตีความว่า “ปิดประตู” การมี ส.ส.ร. จากการเลือกตั้ง แต่พรรคยังยืนยันว่าประชาชนคือเจ้าของอำนาจสถาปนารัฐธรรมนูญ จึงจัดทำร่างใหม่ที่ไม่ขัดคำวินิจฉัย แต่ยังเปิดให้ประชาชนมีส่วนร่วมอย่างเต็มที่
ร่างแก้ไขฉบับนี้เสนอ 2 กลไกคู่ขนาน คือ
1.คณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ (กรธ.) 35 คน มาจากการเลือกตั้ง 70 คนแบบบัญชีรายชื่อ ให้ผู้สมัครสมัครเป็นทีมและใช้เขตประเทศเป็นเขตเลือกตั้ง จากนั้นรัฐสภาคัดเลือก 35 คน แบ่งสัดส่วนตาม สส. สว. และพรรคการเมือง เท่ากับว่าหากสมาชิกรัฐสภามีทั้งหมด 700 คน สมาชิกรัฐสภา 20 คน มีสิทธิรวมตัวกันเพื่อเสนอชื่อ กมธ. ยกร่าง 1
2.สภาที่ปรึกษาการยกร่างรัฐธรรมนูญ 100 คน มาจากการเลือกตั้งแบบแบ่งเขต จังหวัดละ 1–5 คน ตามสัดส่วนจำนวนประชากร
ทั้งสองกลไกมีอายุการทำงาน 270 วัน และไม่สิ้นสุดแม้มีการยุบสภา เมื่อยกร่างเสร็จจะเสนอต่อรัฐสภา หากเห็นชอบจะนำไปทำประชามติ แต่หากไม่ผ่าน ต้องตั้งชุดใหม่ตามกระบวนการเดิม อีกทั้งยังห้ามบุคคลที่ร่วมยกร่างดำรงตำแหน่งทางการเมืองภายหลังเสร็จภารกิจ
พรรคประชาชนยังเรียกร้องให้พรรคเพื่อไทยและภูมิใจไทยยื่นร่างแก้ไขในสัปดาห์นี้ พร้อมขอให้ ส.ส. และ ส.ว. สนับสนุน รวมทั้งให้นายกรัฐมนตรีแสดงบทบาทผลักดันร่างนี้ให้สำเร็จตามกรอบ MOA ภายใน 4 เดือน
ด้านนายพริษฐ์ เสริมว่า ได้พูดคุยทั้งสองพรรคอย่างต่อเนื่อง โดยคาดว่าภูมิใจไทยจะยื่นร่างในสัปดาห์นี้ พร้อมย้ำเจตนารมณ์หลักคือการให้ประชาชนมีส่วนร่วมสูงสุด แม้ไม่อาจเลือก ส.ส.ร. โดยตรงได้
สำหรับไทม์ไลน์ คาดว่าต้นตุลาคมเข้าสู่วาระ 1 เดือนธันวาคมพิจารณาถึงวาระ 3 และมกราคม 2569 ทำประชามติควบคู่เลือกตั้ง ก่อนยุบสภาตามกำหนด ทั้งนี้ พรรคยืนยันว่างบประมาณไม่เป็นอุปสรรค และสามารถบริหารจัดการได้
อัญชิสา ก่อกิจฤกษ์ชัย ข่าว/เรียบเรียง
