นางสาวมณีรัตน์ เขมะวงศ์ สมาชิกวุฒิสภา (สว.) กล่าวถึงวิกฤตแม่น้ำกกปนเปื้อนสารพิษ ว่า จากการติดตามสถานการณ์แม่น้ำกกทั้งจากภาครัฐ ภาคประชาสังคม และสื่อต่าง ๆ มีการรายงานสถานการณ์สารพิษปนเปื้อน ตั้งแต่ปลายเดือนมีนาคมที่ผ่านมา ว่าพบสารหนูหรือสารตะกั่วเกินค่ามาตรฐาน โดยสาเหตุมาจากการทำเหมืองในรัฐฉานประเทศเมียนมา ซึ่งประเด็นนี้ก่อนปิดสมัยประชุมของรัฐสภา ตนได้หารือต่อที่ประชุมวุฒิสภา โดยเสนอแนะให้ทางรัฐบาลแก้ไขปัญหานี้อย่างเร่งด่วน แต่ผ่านมาแล้วเกือบสองเดือน สถานการณ์ก็ยังไม่มีแนวโน้มคลี่คลาย ประชาชนในพื้นที่ไม่มีความมั่นใจในการแก้ไขปัญหาของรัฐบาล ว่าจะมีความจริงจังในการแก้ไขปัญหาได้หรือไม่ เนื่องจากปัจจุบันยังไม่มีแนวทางที่ชัดเจน
ส่วนการประสานงานระหว่างหน่วยงานท้องถิ่น หน่วยงานกลาง และประเทศเพื่อนบ้าน มองอย่างไร นางสาวมณีรัฐ กล่าวว่า จากข้อเท็จจริงที่ได้รับทราบ แม้จะมีการตรวจคุณภาพน้ำถึง 3 ครั้ง ตั้งแต่เดือนมีนาคม เมษายน และพฤษภาคม พบว่า สารปนเปื้อนต่าง ๆ ยังคงมีอยู่ในน้ำ และมีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ โดยเฉพาะจุดที่เป็นต้นน้ำที่เข้ามาในประเทศไทย ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่าในช่วงเวลาที่ผ่านมา ถึงแม้รัฐบาลกำลังแก้ไขปัญหานี้อยู่ แต่ว่าการทำเหมืองยังไม่หยุดลง ดังนั้น ตนจึงเห็นว่ารัฐบาลควรมีกลไกที่จะเข้ามายับยั้งกิจกรรมของเหมืองให้ทันท่วงทีและมีประสิทธิภาพ
ส่วนวิกฤตนี้สะท้อนถึงปัญหาเชิงระบบด้านการจัดการทรัพยากรน้ำและสิ่งแวดล้อม อย่างไร นางสาวมณีรัฐ มองว่า การจัดการปัญหาเหล่านี้ยังไม่มีศักยภาพและระบบจัดการปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมข้ามพรมแดนของประเทศไทยยังไม่มีความจริงจังมากพอ โดยเฉพาะอย่างยิ่งรัฐบาลที่เป็นผู้มีอำนาจ ทั้งในการกำหนดนโยบายหรือการสั่งการในการแก้ไขปัญหามลพิษข้ามแดนต่าง ๆ ก็ยังไม่เป็นผล ซึ่งหากมองย้อนกลับไปจังหวัดเชียงราย เจอปัญหามลพิษข้ามแดน มาเป็นเวลาหลายปี ทั้งมลพิษทางอากาศและทางน้ำ แสดงให้เห็นว่าความจริงใจของรัฐบาลในการแก้ไขปัญหาเหล่านี้ยังไม่มากพอ
ทั้งนี้ นางสาวมณีรัฐ มีข้อเสนอแนะต่อรัฐบาลทั้งในระยะสั้น และระยะยาว โดยระยะสั้นเสนอให้มีการจัดตั้งศูนย์ตรวจคุณภาพน้ำข้ามพรมแดน เนื่องจากจังหวัดเชียงรายและเชียงใหม่ ไม่มีศูนย์ตรวจคุณภาพน้ำ ทำให้ขั้นตอนและระยะเวลาการตรวจคุณภาพน้ำค่อนข้างช้า ส่วนระยะยาว ประเทศไทยมีกฎหมายกับต่างประเทศ มีสนธิสัญญา มีข้อตกลงระหว่างประเทศ อีกทั้งยังมีข้อกฎหมายของประเทศคู่กรณีที่สามารถใช้ในการต่อรองด้วยเช่นกัน ดังนั้น รัฐบาลต้องมีการพูดคุยต่อรองอย่างจริงจัง
ทัดดาว ทองอิ่ม ข่าว / เรียบเรียง
