นายแพทย์ประพนธ์ ตั้งศรีเกียรติกุล ประธานคณะกรรมาธิการ (กมธ.) การสาธารณสุข วุฒิสภา พร้อมด้วย นายแพทย์วีระพันธุ์ สุวรรณามัย รองประธาน กมธ.และคณะ ร่วมแถลงข่าวเรียกร้องให้สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) แสดงความรับผิดชอบต่อปัญหาการค้างจ่ายงบประมาณให้โรงพยาบาลทั่วประเทศ หลังเกิดวิกฤติสภาพคล่องกระทบสิทธิประชาชน โดย กมธ. มีความห่วงใยอย่างยิ่งต่อสถานการณ์ที่โรงพยาบาลของรัฐทั่วประเทศประสบภาวะขาดสภาพคล่องทางการเงิน จากความล่าช้าและไม่ชัดเจนในการเบิกจ่ายงบประมาณของ สปสช. ส่งผลกระทบการจัดบริการ การจัดซื้อยา เวชภัณฑ์ และค่าตอบแทนบุคลากรทางการแพทย์ โรงพยาบาลหลายแห่งต้องนำเงินบำรุงสะสมมาใช้เพื่อดำเนินการประจำวัน โดยปัญหาหลัก คือ สปสช. ใช้ระบบงบประมาณแบบปลายปิด ซึ่งคำนวณย้อนหลังหลังสิ้นปีงบประมาณ ทำให้หน่วยบริการวางแผนการเงินไม่ได้ ต้องรับภาระค่าใช้จ่ายล่วงหน้าโดยไม่ทราบจำนวนเงินที่จะได้รับ ส่งผลขาดทุนสะสมต่อเนื่อง แม้ สปสช. ยืนยันว่าข้อมูลยอดค้างจ่ายไม่เป็นความจริงและการโอนงบดำเนินการตามปกติ แต่ กมธ. เห็นว่าข้อมูลทั้งสองฝ่ายไม่สอดคล้องกัน จำเป็นต้องตรวจสอบข้อเท็จจริงรอบด้าน
นอกจากนี้ ยังพบการทุจริตในโครงการคลินิกชุมชนอบอุ่น และ 7 นวัตกรรม ปี 2563 อาทิ การปลอมแปลงข้อมูลบริการเพื่อเบิกเงิน หรือแจ้งผู้ป่วยปลอม ทำให้ สปสช. ต้องเรียกเงินคืนหลายร้อยล้านบาท แต่ยังไม่ชัดเจนว่าดำเนินการทางคดีหรือตรวจสอบโปร่งใสเพียงใด ซึ่งสัปดาห์ที่ผ่านมา กมธ.ได้เชิญผู้บริหาร สปสช. มาชี้แจง แต่พบหลายประเด็นไม่สอดคล้องกับข้อเท็จจริงในพื้นที่ สร้างความไม่เชื่อมั่นต่อระบบบริหารกองทุนหลักประกันสุขภาพ สถานการณ์นี้เป็นวิกฤติความเชื่อมั่นต่อระบบหลักประกันสุขภาพของชาติ หากโรงพยาบาลขาดสภาพคล่องจนกระทบบริการ สิทธิประชาชนกำลังถูกบั่นทอน กมธ.จึงขอเรียกร้องให้ สปสช. แสดงความรับผิดชอบอย่างเป็นรูปธรรมโดยเร่งด่วน 4 ประการ ได้แก่ ต้องมีการเปิดเผยข้อมูลงบประมาณที่ค้างจ่ายต่อโรงพยาบาลทุกแห่งอย่างโปร่งใส เพื่อให้ประชาชนและหน่วยบริการสามารถตรวจสอบได้โดยตรง และเร่งรัดการจ่ายเงินให้โรงพยาบาลที่มีภาระหนัก โดยเฉพาะโรงพยาบาลศูนย์และโรงพยาบาลทั่วไประดับจังหวัดที่มีผู้ป่วยจำนวนมากและมีภาระต้นทุนสูง รวมทั้งจัดทำรายงานสถานะทางการเงินของกองทุนหลักประกันสุขภาพแห่งชาติให้ชัดเจน พร้อมเปิดเผยต่อสาธารณะเพื่อสร้างความเชื่อมั่น และต้องยุติการให้ข้อมูลที่คลาดเคลื่อนหรือไม่ตรงกับข้อเท็จจริงในพื้นที่ ซึ่งอาจบั่นทอนความไว้วางใจของสังคม
ทั้งนี้ กมธ.จะตั้งคณะอนุกรรมาธิการศึกษาการบริหารงบประมาณของ สปสช. และผลกระทบต่อโรงพยาบาลของรัฐ ขึ้นโดยเร่งด่วน เพื่อเป็นการตรวจสอบเชิงระบบให้สาธารณชนได้รับทราบข้อเท็จจริง และจะรายงานผลต่อประธานวุฒิสภา เพื่อพิจารณามาตรการต่อไป
อรุณี ตันศักดิ์ดา ข่าว/เรียบเรียง