นายพรชัย วิทยเลิศพันธุ์ สมาชิกวุฒิสภา(สว.) และในฐานะอนุกรรมาธิการ(กมธ.)สิทธิมนุษยชน สิทธิ และเสรีภาพ ในคณะ กมธ.พัฒนาการเมือง การมีส่วนร่วมของประชาชน สิทธิมนุษยชน สิทธิ เสรีภาพ และการคุ้มครองผู้บริโภค วุฒิสภา เรียกร้องต่อสำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้ง(กกต.) และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ขอเร่งแก้ปัญหาอุสรรคในการเลือกตั้งของผู้พิการ เพื่อให้การเลือกตั้งเป็นพื้นที่ที่ทุกคนเข้าถึงได้อย่างเท่าเทียม โดยเฉพาะคนพิการกว่า 2 ล้านคนที่ยังถูกกีดกันหลากหลายรูปแบบ แม้ประชาธิปไตยจะถูกมองว่าเป็น บ้านของทุกคน แต่ในความเป็นจริง บ้านหลังนี้ยังไม่ได้เปิดประตูให้กับคนพิการอย่างแท้จริง โดยอุปสรรคที่ผู้พิการต้องเผชิญสะท้อนผ่านกำแพงหลัก 4 ด้าน ด้านแรก คือ กำแพงทางกายภาพ เมื่อคูหาเลือกตั้งตั้งอยู่บนพื้นที่ต่างระดับที่รถเข็นวีลแชร์เข้าไม่ถึง ห้องน้ำผู้พิการถูกล็อกไม่สามารถใช้งานได้ หรือแม้แต่ป้ายหาเสียงที่กลายเป็นสิ่งกีดขวางบนทางเท้าของผู้พิการทางสายตา ปัญหาเหล่านี้ไม่ใช่เพียงความบกพร่อง แต่คือการปฏิเสธการมีตัวตนของคนเหล่านี้บนพื้นที่สาธารณะ ด้านที่สอง คือ กำแพงด้านข้อมูล เมื่อเอกสารสำคัญของ กกต. เผยแพร่ในรูปแบบ PDF ที่ผู้พิการทางสายตาไม่สามารถเข้าถึงได้ รวมทั้งการดีเบตเลือกตั้งที่ไม่มีล่ามภาษามือ ทำให้ขาดโอกาสในการรับรู้ข้อมูลเพื่อตัดสินใจอย่างเท่าเทียม ด้านที่สาม คือ กำแพงด้านอคติและสองมาตรฐาน บ่อยครั้งการช่วยเหลือจากเจ้าหน้าที่กลับกลายเป็นการลดทอนศักดิ์ศรี เช่น การเสนอให้ลงคะแนนนอกคูหา หรือให้เจ้าหน้าที่หามวีลแชร์ ซึ่งสะท้อนการไม่เห็นคนพิการในฐานะพลเมืองที่เท่าเทียม
นายพรชัย จึงเสนอแนวทางแก้ไขต่อ กกต. 5 ประการ ได้แก่ 1. นำคู่มือการจัดหน่วยเลือกตั้งเพื่อคนพิการและผู้สูงอายุที่จัดทำตั้งแต่ปี 2561 มาปฏิบัติจริง เช่น ทางลาดมาตรฐาน และบัตรทาบเบรลล์สำหรับคนตาบอด 2. กำหนดหลักเกณฑ์การเลือกสถานที่เลือกตั้งที่เข้าถึงได้ เช่น พื้นที่ชั้นล่าง หลีกเลี่ยงบันได ทางเข้าแคบ หรือแม้แต่สนามหญ้าที่วีลแชร์เข้าไม่ได้ 3. อบรมเจ้าหน้าที่ให้มองเห็น ความเป็นคน ก่อนความพิการ 4. เปิดทางเลือกการเลือกตั้งล่วงหน้าที่หลากหลาย เช่น การส่งบัตรเลือกตั้งทางไปรษณีย์ และ 5. ปฏิบัติตามพันธกรณีระหว่างประเทศ โดยเฉพาะอนุสัญญาว่าด้วยสิทธิคนพิการ ที่ไทยเป็นภาคีตั้งแต่ปี 2551 พร้อมเน้นย้ำหลักการสำคัญที่เป็นหัวใจของประชาธิปไตยทั่วโลก ว่าการเข้าถึงคูหาเลือกตั้งไม่ใช่สิทธิพิเศษที่รัฐจะเมตตาหยิบยื่นให้ แต่คือสิทธิพื้นฐานที่รัฐต้องรับประกันให้เกิดขึ้นจริงกับพลเมืองทุกคน
อรพรรณ ขันทองคำ ข่าว/เรียบเรียง
